ธรรมชาติบําบัด และการแพทย์ทางเลือก
หลายคนคงเคยได้ยินคําว่า “ธรรมชาติบําบัดและการแพทย์ทางเลือก” กันมาบ้างแล้ว ปัจจุบันที่เศรษฐกิจอยู่ในภาวะย่ำแย่ การดูแลรักษาสุขภาพด้วยวิธีการใหม่ ๆ เพื่อไม่ให้เกิดการเจ็บป่วยมีมากมาย และดูเหมือนว่าจะเป็นทางเลือกที่กําลังเป็นที่สนใจของคนทั่วไปอย่างกว้างขวาง ไม่ว่าจะเป็นการรักษาด้วย พลังจักรวาล พลังโยเร พลังชี่กง การนวดเพื่อสุขภาพทั้งแบบไทย แบบจีน แบบสแกนดิเนเวีย การนวดฝ่าเท้า การออกกําลังกายเพื่อสุขภาพ การเต้นแอโรบิค การรําไท้เก๊ก และมวยจีน การฝึกสมาธิ การฝึกจิต การฝังเข็ม การใช้สมุนไพรรักษาโรค การใช้อาหารบํารุง สุขภาพ และอื่น ๆ
เชื่อว่าหลายคนคงเคยฝึกปฏิบัติ หรือใช้บริการการแพทย์ ทางเลือก และธรรมชาติบําบัดด้วยวิธีการใดวิธีการหนึ่งมาบ้างแล้ว ขณะที่บางคนยังลังเลใจ ความจริงวิธีการต่างๆ ส่วนใหญ่มีพื้นฐาน มาจากการแพทย์พื้นบ้านของประชาชนในท้องถิ่นต่างๆ ซึ่งเกิดจาก ความเชื่อและการสั่งสมประสบการณ์ในการแก้ปัญหาสุขภาพ อนามัยสืบทอดกันมาเป็นระยะเวลายาวนาน เป็นการปรับตัว ของประชาชนเพื่อความอยู่รอดตามวิถีชีวิตที่เป็นไปตามธรรมชาติ เพื่อการมีสุขภาพที่ดี เช่น การเรียนรู้ฤทธิ์และสรรพคุณของสมุนไพรมาพร้อม ๆ กับการเลือกอาหารเพื่อการดํารงชีวิต ซึ่งนิยม เรียกว่า “ธรรมชาติบําบัด” เนื่องจากการแพทย์ทางเลือกมีอยู่ หลากหลาย ผู้ใช้มักจะเป็นผู้มีประสบการณ์ที่ล้มเหลว หรือไม่พึง พอใจในการแพทย์แผนปัจจุบัน เช่น การรักษาไม่หาย หรือไม่มี ยารักษา สิ้นหวัง บางรายมีสาเหตุปัจจัยอื่น ๆ เช่น ปัจจัยทางสังคม ภูมิประเทศ จึงหันไปใช้วิธีการการแพทย์ทางเลือก แต่บางรายก็ใช้ บริการด้วยภาวะจํายอม เช่น ผู้ป่วยเรื้อรัง ผู้สูงอายุ ประกอบกับ ประเทศไทยเราเป็นสังคมเสรี มีการแพทย์ทางเลือกหลายอย่าง จึงได้กลายเป็นช่องทางหากินของผู้มีหวังดีต่อสังคมดําเนินการ หลอกลวงโฆษณาชวนเชื่อให้ประชาชนเสียทรัพย์สินเงินทอง เสียโอกาสในการรักษาพยาบาลที่ถูกต้องได้ทันท่วงที่ สูญเสีย สุขภาพ หรือบางรายถึงขั้นสูญเสียชีวิตก็มีมาแล้ว ซึ่งเป็นเรื่อง น่าเศร้าสลดใจยิ่งนัก
ดังนั้น ก่อนตัดสินใจเลือกใช้บริการการแพทย์ทางเลือก และ ธรรมชาติบําบัด วิธีใดหรือหลายวิธี จะต้องเลือกอย่างฉลาด ศึกษา หาความรู้ให้ดีก่อน เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด ประหยัดที่สุด และ เกิดผลเสียจากการบําบัดรักษาน้อยที่สุด หรือไม่เกิดผลเสียเลย ก่อนตัดสินใจเลือกใช้ควรพิจารณาอย่างรอบคอบ
ควรประเมินตัวเราเองก่อนว่า มีความจําเป็นที่จะต้องใช้ บริการการแพทย์ทางเลือกหรือไม่ เช่น กลุ่มวัยรุ่นในปัจจุบันหรือ คนที่มีรูปร่างอ้วน นิยมไปฝังเข็มเพื่อลดน้ำหนักตามเพื่อน และ ตามสมัยนิยม หรือเชื่อคําบอกเล่าโดยไม่ได้ประเมินภาวะโภชนาการของตนเอง ซึ่งเป็นการเสียเงินโดยใช่เหตุ ดังนั้น ก่อน ตัดสินใจเปลี่ยนการรักษาพยาบาลควรศึกษาถึงผลดี ผลเสียอย่างถี่ถ้วน และเลือกวิธีที่มีความเสี่ยงน้อยที่สุดหรือไม่มีเลย ที่สําคัญ อีกประการหนึ่งก็คือ จะต้องรู้ถึงสิ่งที่จะสูญเสียไปกับการใช้บริการ นั้น ๆ เช่น เสียค่าใช้จ่าย การสูญเสียทางเศรษฐกิจและทางสังคม โดยเฉพาะผลเสียต่อสุขภาพอนามัยที่อาจจะเกิดตามมา
จึงขอฝากข้อคิดไว้สําหรับท่านที่กําลังจะตัดสินใจ หรือ ท่านที่ใช้บริการแพทย์ทางเลือก และธรรมชาติบําบัดวิธีใดวิธีหนึ่งอยู่ จงศึกษาผลดี-ผลเสีย หาข้อมูลให้รอบคอบ อย่าหลง เชื่อคําบอกเล่าหรือการโฆษณาชวนเชื่อ ถ้าสงสัยควรสอบถาม ผู้รู้และผู้ที่มีประสบการณ์ก่อนจะดีกว่า
(ข้อมูลจากนายแพทย์ชวลิต สันติกิจรุ่งเรือง ที่ปรึกษากรมด้าน สาธารณสุข สาขาพัฒนาระบบบริการทางการแพทย์ กรมการ แพทย์ กระทรวงสาธารณสุข)
สมบูรณ์ ขอสกุล