เลือดกําเดา
เลือดกําเดาไหล เป็นภาวะที่เราพบได้บ่อย ๆ อย่างน้อย คงจะมีสักครั้งในชีวิต ที่เราต้องประสบกับภาวะเช่นนี้ โดยทั่วไป แล้วเลือดกําเดาไหลมักไม่ค่อยรุนแรง และสามารถหายเองได้ แต่เลือดกําเดาก็อาจเป็นอาการเริ่มต้นของโรคร้ายแรงบางอย่าง ที่ซ่อนเร้นอยู่และบางครั้งความรุนแรงของภาวะเลือดกําเดาออกมากๆ อาจเป็นสาเหตุที่ทําให้เสียชีวิตได้
ช่องจมูกเป็นช่องแคบๆ ที่มีเยื่อบุผนังเบาๆ และมีเส้นเลือดเลี้ยงมาก หากมีภาวะผิดปกติ หรือมีอุบัติเหตุจะทําให้เส้นเลือด ฉีกขาด และเกิดเลือดออกได้ง่าย ในเด็กเล็กและคนอายุน้อย ส่วนใหญ่ตําแหน่งที่เลือกออกมักจะมาจากผนังกั้นจมูกด้านหน้า โดยเฉพาะเด็กเล็กที่ชอบแคะจมูก ซึ่งเป็นสาเหตุที่พบได้บ่อย ๆ สําหรับสาเหตุอื่น ๆ เช่นภาวะอักเสบบริเวณช่องจมูก ไซนัสอักเสบ โรคภูมิแพ้ ริดสีดวงจมูก
นอกจากนี้โรคร้ายแรงบางชนิด เช่น มะเร็ง ของโพรงไซนัส มะเร็งช่องหลังโพรงจมูก ก็อาจมีเลือดกําเดาไหล ได้ในผู้ป่วยสูงอายุ อาจเกิดจากโรคระบบอื่น ๆ ของร่างกาย เช่น ผู้ป่วยที่ทานยาป้องกันเลือดแข็งตัว ซึ่งในผู้ป่วยเหล่านี้ตําแหน่งที่ เลือดออกมักพบกระจายทั่วไปทําให้การห้ามเลือดทําได้ยาก
การให้ความช่วยเหลือเบื้องต้น ให้ผู้ป่วยยกหัวขึ้น มือบีบ จมูกทั้ง 2 ข้าง หายใจทางปาก ห้ามสั่งน้ำมูกแรงๆ อย่าใช้น้ำหรือ ไม้พันสําลีแหย่เข้าไปในช่องจมูก ให้ใช้น้ำแข็ง หรือผ้าชุบน้ำเย็นวาง บริเวณเหนือจมูก ถ้าอาการไม่ทุเลาควรรีบไปพบแพทย์ ในรายที่มี เลือดกําเดาออกบ่อยๆ หรือเลือดออกจากจมูกข้างเดียวกันเป็นประจําควรปรึกษาแพทย์เฉพาะทาง เพื่อตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุ และให้การรักษาอย่างถูกต้องต่อไป
เลือดกําเดา ไม่ใช่ภาวะที่ร้ายแรงเสมอไป แต่อาจเป็น อาการนําของโรคร้ายบางชนิด ผู้ป่วยและผู้ใกล้ชิดจึงควรให้ ความสนใจเป็นพิเศษ โดยเฉพาะในครอบครัวที่พบว่าสมาชิก มีอาการดังกล่าว ไม่ควรนิ่งนอนใจ หากมีอาการซ้ำบ่อยๆ ควรพบแพทย์เฉพาะทางที่โรงพยาบาลใกล้บ้าน เพื่อรักษาสาเหตุที่แท้จริง หากพบว่าเป็นโรคร้ายแรงแพทย์ จะได้รักษาให้ได้อย่างทันท่วงที เพื่อท่านจะได้ไม่ต้องสูญเสียบุคคลอัน เป็นที่รัก และไม่ต้องมานั่งเสียใจที่ปล่อยเอาไว้จนสายเกินแก้
น.พ.ชูฤทธิ์ เต็งไตรสรณ์ ร.พ.บําราศนราดูร จ.นนทบุรี