ภาวะกระดูกพรุนในวัยทอง

ภาวะกระดูกพรุนในวัยทอง

วัยหมดประจําเดือน หรือวัยทอง จะเกิดขึ้นกับสตรีเมื่ออายุ ระหว่าง 45-55 ปี บางคนอาจจะเร็วหรือช้ากว่านี้ แต่ในปัจจุบัน สตรีเห็นความสําคัญของวัยหมดประจําเดือนและการดูแลรักษา ความรู้สึกที่ว่าวัยหมดประจําเดือนเป็นวัยของความสูญเสีย และ ถดถอยได้เปลี่ยนแปลงไป

หลายคนกลับมองว่าวัยนี้เป็นสิ่งปกติ ในช่วงหนึ่งของชีวิต การที่สตรีสามารถมีชีวิตอย่างมีความสุขได้นานขึ้น จะต้องได้รับการดูแลสุขภาพหลังวัยหมดประจําเดือน แพทย์มีบทบาทในการให้ความช่วยเหลือโดยการให้ฮอร์โมนเอสโตรเจน ซึ่งสามารถป้องกันโรคบางอย่างได้ เช่น โรคกระดูกพรุน โรคหัวใจ แต่การให้ฮอร์โมนอาจก่อให้เกิดมะเร็งเยื่อบุมมดลูกได้ และการเกิดมะเร็งเต้านมก็ยังไม่แน่ชัด เพราะในบางคนไม่ใช้ ฮอร์โมนก็มีการเกิดมะเร็งเต้านมได้ ดังนั้นการใช้ฮอร์โมนต้องอยู่ใน ความดูแลของแพทย์

ความแข็งแรงของกระดูกในวัยสาว นอกจากจะเกิดจาก กรรมพันธ์แล้ว ยังเกิดจากปัจจัยหลายอย่าง เช่น การรับประทาน อาหารที่เหมาะสม การออกกําลังกาย การไม่สูบบุหรี่ ไม่ดื่มกาแฟ และเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ ร้อยละ 90 ของแร่ธาตุในกระดูก เริ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ เมื่ออายุ 18 ปี และจะมากที่สุดเมื่ออายุ 30 ปี กระดูกเป็นอวัยวะที่ถูกทําลาย และมีการสร้างใหม่ขึ้นตลอดเวลา

หญิงวัยหมดประจําเดือนฮอร์โมนเอสโตรเจนจะลดลง ทําให้ภาวะ การทําลายกระดูกเกิดขึ้น การที่จะลดภาวะการทําลายกระดูกลงได้ ก็โดยการรับประทานอาหารที่มีแคลเซียมเพิ่มขึ้น วันละ 1,000 มิลลิกรัม อาหารที่มีแคลเซียมสูง ได้แก่ น้ำนมหรือผลิตภัณฑ์จากนม ปลาเล็กปลาน้อย กุ้งแห้ง เต้าหู้ ถั่วเหลือง ผักคะน้า มะเขือพวง ใบยอ เป็นต้น แต่ถ้าไม่ได้ฮอร์โมนเอสโตรเจน ภาวะกระดูกพรุน จะเกิดอย่างรวดเร็ว ภายใน 5 ปีแรก หลังหมดประจําเดือน

นอกจากนี้ ปัจจัยเสี่ยงที่ทําให้เกิดภาวะกระดูกพรุนเร็วขึ้น ได้แก่ โรคไตวายเรื้อรัง การผ่าตัดกระเพาะอาหาร การได้รับสาร สเตอรอยด์นานๆ ได้ยารักษาโรคบางชนิด เช่น ต่อมไทรอยด์ เป็นพิษ การได้รับยาลดกรดประเภทอลูมิเนียม

ดังนั้น นอกจากการได้รับฮอร์โมนเอสโตรเจนและ แคลเซียมแล้ว ต้องหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ทั้งบุหรี่ เหล้า กาแฟ และควรออกกําลังกายสม่ําเสมอ จะช่วยให้กระดูกแข็งแรง สตรีวัยหมดประจําเดือนก็จะไม่เป็นอันตรายจากภาวะกระดูกพรุน

พ.ญ.สํารวย โมกขมรรคกุล
ร.พ.พระนั่งเกล้า นนทบุรี