คุณนอนหลับแบบไหน

คุณนอนหลับแบบไหน โดยปกติ การหลับของคนเราแบ่งเป็น 2 ลักษณะ คือ

1. หลับแบบตาไม่กระตุก non-rapid eye movement sleep (NREM or non-REM) หรือ synchronized sleep

2. หลับแบบตากระตุก rapid eye movement sleep (REM) หรือ desynchronized sleep หรือ fast wave sleep

เมื่อคนเราเริ่มหลับ การหลับจะเริ่มด้วยแบบแรก ประมาณ 60-90 นาที แล้วจะเปลี่ยน มาเป็นแบบที่ 2 ประมาณ 5-10 นาที แล้วสลับกันไป เป็นแบบแรกใหม่ กลับไปกลับมา เรื่อยไป โดยช่วงแบบที่ 1 จะสั้นลงๆ และแบบที่ 2 จะยาวขึ้นๆ เมื่อใกล้ตื่น

หลับแบบตาไม่กระตุก ยังแบ่งออกได้เป็น 4 ลักษณะ ตามลักษณะของคลื่นไฟฟ้าสมอง (Electroencephalographic หรือ EEG waves)

ระยะที่ 1 ซึ่งกินเวลาประมาณ 1-7 นาที คลื่นไฟฟ้าสมอง เริ่มช้าลง ระยะนี้ปลุกให้ตื่นง่าย แค่เรียกเบาๆ หรือแตะตัวเบาๆ ก็ตื่นแล้ว

ระยะที่ 2 กินเวลาประมาณ 10-25 นาที คลื่นไฟฟ้าสมอง ช้าลงไปอีก เป็นลักษณะ คลื่นหลับ (Sleep spindles) ปลุกยากขึ้น

*คนที่อยู่ในระยะที่ 1-2 นี้ คือ คนที่กำลังจะหลับ หรือหลับๆ ตื่นๆ ตาจะกลอกไปมาช้าๆ ใต้หนังตาที่ปิดอยู่ การหายใจไม่สม่ำเสมอ และอาจหยุดหายใจเป็นพักๆ

ระยะที่ 3 กินเวลาเพียงไม่กี่นาที คลื่นไฟฟ้าสมอง ช้าลงอีก และกว้างขึ้นมาก

ระยะที่ 4 กินเวลาประมาณ 20-40 นาที คลื่นไฟฟ้าสมอง ช้าลง และกว้างขึ้น

*ในระยะที่ 3-4 นี้ เป็นระยะหลับสนิท (deep sleep หรือ delta sleep) ตาทั้งสองข้าง หยุดการเคลื่อนไหว หายใจเปลี่ยนเป็น สม่ำเสมอ และช้าลงๆ หัวใจ (ชีพจร) เต้นช้าลงๆ ความดันเลือด ลดลงๆ กล้ามเนื้ออ่อนตัวลง ปลุกให้ตื่นได้ยาก หรืออาจปลุกไม่ตื่น จนกว่าจะผ่านพ้น การหลับในระยะที่ 4 นี้แล้ว คนที่ถูกปลุกแรงๆ ให้ตื่นในระยะนี้ จะสับสน หลง เลอะเลือน หรือละเมอเพ้อพก หรือจำสิ่งที่ตนทำไม่ได้เลย เช่น เดินละเมอ ปัสสาวะรดที่นอน หรือขบเขี้ยวเคี้ยวฟันขณะหลับ…

พอพ้นระยะหลับสนิท ก็จะถอยกลับมาสู่ระยะที่ 2 และ 1 ตามลำดับ โดยช่วงถอยนี้ จะสั้นกว่าตอนแรก กินเวลาเพียง 5-10 นาที จากนั้นก็จะ เปลี่ยนเป็นช่วง หลับแบบ ตากระตุก โดยคนที่หลับ อาจจะพลิกตัว ขยับตัว เปลี่ยนท่านอน แล้วหลับต่อ คืนหนึ่งๆ อาจจะมีการพลิกตัว ขยับตัว อย่างน้อย 8-9 ครั้ง ซึ่งบางคน อาจเข้าใจว่า เขานอนไม่หลับทั้งๆ ที่เขาหลับสนิท

หลับแบบตากระตุก เป็นการหลับที่ คลื่นไฟฟ้าสมอง มีลักษณะ เหมือนกับ ในขณะที่ตื่นอยู่ แต่กล้ามเนื้อทั่วตัว จะอ่อนแรงลงมาก เหมือนเป็นอัมพาต ยกเว้นกล้ามเนื้อ ที่ทำให้ตากระตุกเป็นพักๆ บางท่าน จึงเรียกลักษณะการหลับ REM แบบนี้ว่า สมองตื่น ในร่างที่ เป็นอัมพาต (active brain in a paralyzed body) ในช่วงนี้ การหายใจ จะไม่สม่ำเสมอ และช้าลงกว่าแบบที่ 1 และอาจจะ อ่อนตัวลง จนไม่มี ความตึงตัว (muscle tone) เหลืออยู่ ซึ่งเปรียบเหมือน อัมพาต ยกเว้นกล้ามเนื้อตา ที่ยังทำงาน ให้ตากระตุก เป็นพักๆ การหายใจ และการเต้นของหัวใจ (ชีพจร) ที่เร็วขึ้น ความดันเลือด ที่สูงขึ้น โดยเฉพาะในขณะที่ ตากระตุก เป็นพักๆ

ช่วงนี้ ปลุกให้ตื่นได้ง่าย หรืออาจตื่นเอง และมักจำ ความฝันต่างๆ ในช่วงก่อนตื่นได้

การหลับแบบตากระตุกกินเวลา 1-5 นาทีในครั้งแรก และจะนานขี้นๆจนนานถึง 20-40 นาทีได้เมื่อใกล้ตื่น

*แม้ว่าลักษณะการหลับของแต่ละคนจะคล้ายกัน แต่ระยะเวลาที่ หลับแบบต่างๆ หรือระยะต่างๆ จะไม่เท่ากัน อากัปกิริยา และท่าทางการนอน ของแต่ละคน ก็ไม่เหมือนกัน และไม่มี กฎเกณฑ์ ตายตัว ในเรื่องเหล่านี้ด้วย