กระเป๋า Bitcoin คืออะไร?

กระเป๋า Bitcoin (Bitcoin Wallet) คือเครื่องมือเก็บและจัดการ กุญแจส่วนตัว (Private Key) ซึ่งใช้เซ็นธุรกรรมบนเครือข่าย ทำให้คุณพิสูจน์ความเป็นเจ้าของเหรียญที่อยู่บนบล็อกเชนได้ กระเป๋าไม่ได้ “เก็บเหรียญ” ไว้จริงๆ แต่เก็บกุญแจที่ใช้เข้าถึงเหรียญของคุณต่างหาก

กระเป๋าสมัยใหม่ส่วนใหญ่เป็นแบบ HD Wallet ที่สร้างคำชุดสำรอง Seed Phrase 12/24 คำ (มาตรฐาน BIP39) สำหรับกู้คืนกระเป๋าทั้งใบ—จดเก็บแบบออฟไลน์และอย่าแชร์กับใคร

ประเภทกระเป๋า Bitcoin

1) Custodial Wallet (ผู้ให้บริการถือกุญแจให้)

• อยู่ในเว็บเทรด/แอปบริการ รวมถึงกระเป๋าที่ผูกบัญชีผู้ใช้
• ข้อดี: ใช้งานง่าย ลืมรหัสผ่านยังกู้บัญชีได้ มีทีมซัพพอร์ต
• ข้อจำกัด: คุณไม่ได้ถือกุญแจเอง มีความเสี่ยงจากผู้ให้บริการ/การอายัดบัญชี/ข้อกำกับดูแล

2) Non-custodial Wallet (คุณถือกุญแจเอง)

• กระเป๋าแบบมือถือ/เดสก์ท็อป/ฮาร์ดแวร์ที่สร้าง Seed Phrase ให้คุณ
• ข้อดี: ควบคุมสินทรัพย์เต็มที่ ไม่พึ่งตัวกลาง
• ข้อจำกัด: ต้องรับผิดชอบความปลอดภัยเอง 100% หากทำ Seed Phrase หายอาจกู้คืนไม่ได้

แบ่งตามการเชื่อมต่อ

• Hot Wallet: มือถือ/เดสก์ท็อป/เว็บ ใช้งานสะดวก เหมาะพกจ่ายประจำวัน ความเสี่ยงถูกโจมตีมากกว่า
• Cold/Hardware Wallet: อุปกรณ์เฉพาะทาง เก็บกุญแจออฟไลน์ เหมาะเก็บระยะยาว/จำนวนมาก

แบบย่อยที่พบบ่อย

• Mobile/Desktop Wallet – ใช้ง่าย, สแกน QR สะดวก
• Hardware Wallet – เซ็นธุรกรรมนอกเครื่อง, ลดความเสี่ยงมัลแวร์
• Multisig Wallet – ต้องเซ็นหลายกุญแจ เพิ่มความปลอดภัยองค์กร/กองทุน
• Lightning Wallet – โอนจิ๋ว/ทันที ค่าธรรมเนียมต่ำ (โครงสร้างเลเยอร์ 2)
• Paper Wallet – ปัจจุบันไม่นิยมเพราะเสี่ยงสูญหาย/พิมพ์ผิด/ปลอมแปลงง่าย

ตารางเปรียบเทียบแบบย่อ

วิธีตั้งค่า กระเป๋า Bitcoin อย่างปลอดภัย (แนะนำ)

1. ดาวน์โหลดจากแหล่งทางการ – เว็บไซต์/สโตร์จริง ตรวจลายนิ้วมือไฟล์/รีวิว
2. สร้างกระเป๋าใหม่ → บันทึก Seed Phrase 12/24 คำ – เขียนลงกระดาษ/แผ่นโลหะ เก็บออฟไลน์ แยกสถานที่
3. ตั้งรหัสผ่าน/Pin และเปิด 2FA (ถ้ามี) – ป้องกันคนหยิบมือถือแล้วส่งเหรียญได้
4. ทดลองโอนจำนวนน้อย – รับ/ส่ง BTC เล็กๆ เพื่อยืนยันว่าทุกอย่างทำงานถูกต้อง
5. ทดสอบกู้คืน – ลองกู้จาก Seed Phrase บนอุปกรณ์สำรอง เพื่อมั่นใจว่าแบ็กอัพใช้ได้จริง
6. อัปเดตซอฟต์แวร์สม่ำเสมอ – ปิดช่องโหว่ เพิ่มฟีเจอร์ใหม่

วิธีรับ-ส่ง Bitcoin (ทีละขั้น)

การรับ

1. เปิดกระเป๋า → กด “Receive”
2. คัดลอกที่อยู่ (Address) หรือให้คู่โอนสแกน QR
3. เลือกประเภทที่อยู่ที่รองรับ (เช่น bech32 “bc1…”) เพื่อค่าธรรมเนียมที่มีประสิทธิภาพ

การส่ง

1. กด “Send” → วางที่อยู่ปลายทาง
2. ใส่จำนวน BTC และ ตั้งค่าธรรมเนียม (บางกระเป๋าปรับได้)
3. ตรวจซ้ำทุกตัวอักษร/จำนวน → ยืนยัน/เซ็นธุรกรรม

ค่าธรรมเนียม (Miner Fee) ที่ควรรู้

ค่าธรรมเนียมขึ้นกับความแออัดของเครือข่ายและขนาดธุรกรรม (ไบต์) ไม่ได้ขึ้นกับจำนวน BTC ที่ส่ง เลือกโหมด Economy/Normal/Priority ได้ตามความเร่งด่วน กระเป๋าหลายตัวรองรับ RBF (Replace-By-Fee) เพื่อเพิ่มค่าธรรมเนียมภายหลัง หากติดค้างใน mempool

ทิป: รวมเหรียญย่อย (UTXO) ตอนค่าธรรมเนียมถูก เพื่อให้ธุรกรรมในอนาคตมีขนาดเล็กลง

ข้อผิดพลาดที่พบบ่อย & เคล็ดลับความปลอดภัย

• เก็บ Seed Phrase ผิดวิธี – ถ่ายรูป/อัปคลาวด์ เสี่ยงรั่วไหล ควรเก็บแบบออฟไลน์
• ส่งไปเชนผิด – ที่อยู่ BTC ใช้กับ Bitcoin เท่านั้น อย่าส่งข้ามเชน
• ตกเป็นเหยื่อฟิชชิ่ง – ตรวจโดเมนให้ชัวร์ แอปของแท้เท่านั้น
• ถือเงินก้อนใน Hot Wallet – สำหรับระยะยาวให้ใช้ Hardware/Cold และพิจารณา Multisig
• พึ่งพา Custodial ทั้งหมด – หากผู้ให้บริการล่ม/อายัด คุณอาจเข้าถึงสินทรัพย์ไม่ได้

ข้อกฎหมายขึ้นกับประเทศของคุณ เนื้อหานี้เป็นข้อมูลทั่วไป ไม่ใช่คำแนะนำการลงทุน/กฎหมาย

FAQ: คำถามที่พบบ่อย

เลือกกระเป๋า Bitcoin แบบไหนดีที่สุด?

ถือประจำวัน → Mobile/Desktop (Hot); เก็บระยะยาว/จำนวนมาก → Hardware/Cold; ต้องแบ่งสิทธิ์หลายคน → Multisig

กระเป๋า Custodial ต่างจาก Non-custodial อย่างไร?

Custodial คือให้บริการถือกุญแจแทนคุณ สะดวกแต่พึ่งพาตัวกลาง; Non-custodial คุณถือกุญแจเอง ควบคุมเต็มที่แต่ต้องดูแลความปลอดภัยเอง

ทำ Seed Phrase หายทำอย่างไร?

หากไม่มีสำรอง อาจกู้ไม่ได้ ควรรีบย้ายเหรียญ (หากยังเข้าถึงแอปเดิมได้) ไปยังกระเป๋าใหม่ที่มีการสำรอง Seed Phrase ที่ปลอดภัย

Lightning Wallet เหมาะกับใคร?

เหมาะสำหรับธุรกรรมจิ๋ว โอนเร็ว ค่าธรรมเนียมต่ำ เหมาะร้านค้าหรือผู้ที่ต้องจ่ายบ่อย