แหล่งโบราณคดีบ้านเชียง ตั้งอยู่ที่ตำบลบ้านเชียง อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวาง ในฐานะที่เป็นแหล่งโบราณคดีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ที่สำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของโลกการขุดค้นและการศึกษาค้นคว้าทางโบราณคดีที่บ้านเชียงและบริเวณใกล้เคียง
นอกจากจะนำมาซึ่งหลักฐานแสดงการตั้งถิ่นฐานและอารยธรรมของชุมชนก่อนประวัติศาสตร์ที่สำคัญที่สุด ของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แล้ว ยังทำให้เกิดพัฒนากระบวนการศึกษาค้นคว้าทางโบราณคดีครั้งสำคัญ ที่สุดของไทยอีกด้วย การขุดค้นทางโบราณคดีที่บ้านเชียง เมื่อปีพ.ศ. 2517-2518 ซึ่งเป็นโครงการร่วมที่ ดำเนินการโดยกรมศิลปากร และมหาวิทยาลัยเพนซิลวาเนีย ประเทศสหรัฐอเมริกา ได้ค้นพบหลักฐานจำนวนมาก ที่สำคัญได้แก่ โครงกระดูกในหลุมฝังศพ ภาชนะดินเผาลายเขียนสี เครื่องมือเครื่องใช้ และเครื่องประดับที่ทำด้วยสำริดและเหล็ก
ผลการศึกษาค้นคว้าหลักฐานเหล่านี้ โดยผู้เชี่ยวชาญสาขาต่างๆจากหลายประเทศ ตลอดจนการกำหนดอายุเครื่องปั้นดินเผา โดยวิธีการทางวิทยศาสตร์ ทำให้ทราบว่ามนุษย์ก่อนประวัติศาสตร์ที่บ้านเชียงเป็นสังคมเกษตรกรรม ที่มีวัฒนธรรมประเพณีและเทคโนโลยีที่ก้าวหน้าและมีพัฒนาการทางสังคมที่สืบเนื่องมาเป็นระยะเวลายาวนาน เมื่อ 5,600-1,800 ปีมาแล้ว เรื่องราวของแหล่งโบราณคดีบ้านเชียงได้มีการเผยแพร่ออกไปอย่างกว้างขวางทั่วโลก ทั้งที่เป็นเอกสารเผยแพร่และนิทรรศการเคลื่อนที่ไปแสดงที่ประเทสต่างๆ เช่น สหรัฐอเมริกา เนเธอร์แลนด์ สิงคโปร์ เกาหลี มาเลเซีย ฯลฯ เป็นเหตุให้นักโบราณคดี และนักท่องเที่ยวจากนานาประเทศ เดินทางมาเยี่ยมชมอยู่เสมอมา