โรคเบาหวานรุนแรงมากน้อยแค่ไหน ในสังคมไทยมีผู้ป่วยโรคนี้ไม่ใช่น้อย เบาหวานเป็นโรคที่ติดต่อกันทางพันธุกรรม ใครดวงซวยก็อาจจะต้องรับมรดกจากรุ่นสู่รุ่นได้ ดังนั้นการรักษาจึงไม่ใช่ทางออก 100% แต่การป้องกันและดูแลตัวเองนั้น เป็นสิ่งที่ควรทำมากที่สุด
การเจาะเลือดเก็บตัวอย่างในโปรแกรมตรวจสุขภาพส่วนใหญ่ มักให้ผู้ที่รับการตรวจงดอาหารก่อน 8-12 ชั่วโมง โดยผลเลือดส่วนหนึ่งจะบอกระดับน้ำตาลในเลือด ที่เป็นตัวบอกประสิทธิภาพของร่างกายในการดึงน้ำตาลในกระแสเลือดไปเก็บไว้ใช้ เป็นพลังงานเพื่อการดำรงชีวิต
แต่หากประสิทธิภาพในการดึงน้ำตาลไปเก็บนี้เสื่อมลง จะส่งผลให้มีน้ำตาลหลงเหลืออยู่ในเลือดเป็นจำนวนมากเกินความจำเป็น ซึ่งสุ่มเสี่ยงเป็นโรคเบาหวาน ถ้าขืนปล่อยให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าที่ควรเป็นระยะเวลานาน ก็จะทำให้เป็นเบาหวาน ส่งผลให้หลอดเลือดเสื่อม ป่วยโรคเรื้อรังอื่นๆ เช่น ไตวาย โรคหัวใจและหลอดเลือด เส้นเลือดในสมองแตก อัมพาต แผลหายยาก
อย่างไรก็ตาม การตรวจระดับน้ำตาลในเลือดจะช่วยบอกความเสี่ยงโรคเบาหวานได้ดี แต่ถ้าต้องการทราบความเสี่ยงให้เร็ว เพื่อป้องกันอย่างทันท่วงทีนั้น ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทย์เทพ หิมะทองคำ แห่งโรงพยาบาลเทพธารินทร์ บอกกับทางเดลินิวส์ออนไลน์ว่า ควรตรวจระดับน้ำตาลในเลือดหลังอาหาร โดยไม่ต้องอดข้าวมาครึ่งค่อนวัน เนื่องจากระดับน้ำตาลในเลือดที่ปรากฏจะเป็นตัวชี้ว่า ร่างกายของเราจัดการกับน้ำตาลได้ดีแค่ไหน จึงช่วยให้เห็นสัญญาณความผิดปกติได้เร็วกว่า และเพื่อป้องกันความเสี่ยงแบบไม่ต้องรอให้ป่วยเป็นเบาหวานไปแล้ว
โดยการแปลผลระดับน้ำตาลในเลือดหลังรับประทานอาหาร ถ้าต่ำกว่า 140 มิลลิกรัม/เดซิลิตร ถือว่า ปกติ เพียงแต่แนะนำให้ควบคุมอาหาร หมั่นขยับร่างกาย รักษาจิตใจปลอดโปร่ง กรณีได้ระดับ 140-199 มิลลิกรัม/เดซิลิตร จัดว่า เสี่ยงเป็นเบาหวาน แนะนำพบแพทย์ เพื่อตรวจความทนทานต่อน้ำตาลอีกขั้นตอน รวมทั้งควบคุมอาหาร ออกกำลังกาย ดูแลจิตใจ
หากระดับน้ำตาลในเลือดที่ตรวจหลังอาหาร เผยว่า คนๆ นั้นมีมากกว่า 200 มิลลิกรัม/เดซิลิตร ขึ้นไป ต้องถือว่า ป่วยเบาหวาน ต้องเริ่มทำการรักษา ร่วมกับการคุมอาหาร และไม่ละเลยการออกำลังกาย มีสภาพจิตใจที่ดี
คุณหมอเทพ ยังบอกอีกว่า หากงดอาหารก่อนตรวจเลือด อาจทำให้พลาดโอกาสรู้ทันเบาหวานไปกว่าร้อยละ 50 ซึ่งอาจหมายถึงตรวจไม่เจอความเสี่ยง และถ้าปล่อยให้โรคดำเนินไปเงียบๆ ในร่างกายโดยไม่รู้เท่าทัน การตรวจสุขภาพปีต่อไปอาจบ่งบอกว่าเป็นเบาหวานแล้ว
อยากป้องกันโรคเบาหวาน นอกจากจะใส่ใจเรื่องอาหารการกินแล้ว การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอก็เป็นสิ่งสำคัญ.